گنجینه منابع حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها در کتابخانه دیجیتال آستان مقدس راه اندازی شد

در تاریخ ۲۶ تیر ۹۹ جناب آقای عباسی مدیر محترم کتابخانه آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها با حضور در کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی (ره) به معرفی کتابخانه و فعالیتهای آن در مدت مدیریت خود پرداختند.
ایشان در ابتدا تاریخچه مختصری درباره ایجاد کتابخانه بیان کردند و گفتند: تجدید حیات کتابخانه آستان مقدس در حدود سالهای ۳۰-۳۱ شمسی توسط تولیت وقت آستان، حاج ابوالفضل مصباح تولیت انجام گرفت که با اهدا ۱۵۰۰جلد کتاب چاپی و خطی به کتابخانه، روح تازه ای به این کتابخانه دمیده شد و مجموعه کتابخانه به شکل فعلی درآمد.

اولین مدیر کتابخانه که نقش زیادی در توسعه کتابخانه داشته و زحمات زیادی کشیده‌اند، مرحوم سید ناصرالدین آرام قمی بودند.
ایشان در سال ۱۳۵۲ دارفانی را وداع گفته و مسئولین دیگری ادامه کار ایشان را پیگیری نمودند، از جمله مرحوم پیشوایی که بین صحن عتیق و صحن بزرگ فضایی را برای کتابخانه در نظر گرفتند و ۱۸ هزار جلد کتاب را به آنجا منتقل کردند. در ادامه روند کار با حکم مرحوم مولایی، – تولیت وقت- حجت الاسلام والمسلمین سید جعفر کشفی در سال ۱۳۶۹ مسئولیت امور فرهنگی و کتابخانه آستان را برعهده گرفتند و ایشان کارهای گسترده ای در مسیر احیا کتابخانه انجام دادند، از جمله: خرید کتابهای تک نسخه و شخصی افراد که با این کار کتابهای مجموعه را به بیش از ۳۰ هزار نسخه ارتقا دادند. در ادامه مدیران دیگری برای کتابخانه منصوب شدند، از جمله، حاج آقای احمدیان و حجت الاسلام والمسلمین آقای احمدی، که در حال حاضر ایشان سمت معاونت فرهنگی آستان مقدس را برعهده دارند.
وی در ادامه افزود: از جمله اقدامات مهمی که در سال ۱۳۹۰ توسط جناب آقای احمدی انجام شد، تغییر رویکرد کتابخانه از قفسه بسته به قفسه باز بود و همچنین ورود اطلاعات کتابها در نرم افزار کتابخانه ای.
ایشان در رابطه با منابع کتابخانه به مجموعه ها یا در اصطلاح گنجینه های مختلف کتابخانه اشاره کردند و گفتند: کتابخانه شامل گنجینه های متنوعی است مانند:
–    گنجینه نسخ خطی که شامل بیش از ۲۰۰۰ نسخه خطی قرآن و کتب دیگر می‌باشد و قدیمی ترین نسخه خطی با عنوان مجمع البیان متعلق به سال ۵۸۵ قمری و قدیمی ترین نسخه خطی قرآن با ترجمه فارسی متعلق به سال ۸۹۲ قمری است که دراین مجموعه نگهداری می‌شود.
–    گنجینه نفایس با ۸۳۸ عنوان کتاب نفیس، ۵۱ نقشه و تعدادی پوستر
–    گنجینه کتب چاپ سنگی و سربی که شامل حدود ۳۰۰۰ جلد و تعدادی کتاب کمیاب هستند.
–    گنجینه منابع ویژه شامل کتب چاپی با قدمت بیش از ۵۰ سال که این مجموعه به صورت قفسه بسته نگهداری و سرویس دهی می‌شود.
–    گنجینه کتب ویژه و مخزن اصلی حدود ۱۷۰ هزار جلد هست و به صورت قفسه باز در بخش خواهران حدود ۳۶۰ قفسه و در قسمت برادران ۴۴۰ قفسه ارائه می‌شود و بقیه آن در مخزن اصلی نگهداری می‌شود.
–    گنجینه پیایندها که قبل از انقلاب خانه مطبوعات خوانده می‌شد، شامل ۱۴۸۰ عنوان نشریه و بیش از ۲۰۰عنوان روزنامه و برخی نشریات کمیاب و قدیمی است مانند: مجله فلاحت و تجارت، عروه الوثقی، سوراسرافیل، شرف، کاوه و…
–    گنجینه دیگر شامل قرآن های چاپی است که بیش از ۱۰۰۰ نسخه اعم از بدون ترجمه، ترجمه مقابل، ترجمه زیرنویس که همگی فهرستنویسی شده و ورود اطلاعات آنها انجام گرفته است.
رئیس کتابخانه آستان مقدس همچنین ادامه دادند اولین منابعی که در قسمت دیجیتال کتابخانه بارگزاری شد، منابع مربوط به حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها است، تحت عنوان گنجینه حضرت فاطمه معصومه س، که شامل کلیه منابع مکتوب اعم از پایان نامه ها، مقالات، اخبار، منابع سه بعدی، بریده روزنامه، کارت پستال و هر آنچه در رابطه با حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها در دسترس بوده جمع آوری و در کتابخانه دیجیتال ارائه گردیده است، همچنین همین مجموعه به شکل فیزیکی نیز نگهداری می‌شود ولی بدلیل کمبود فضا قابل ارائه نیست.
جناب آقای عباسی درخصوص وقف نامه های مربوط به حرم عنوان کردند: وقف نامه ای مخصوص به کتابخانه حرم هنوز در دست نیست اما در وقف نامه های دیگری که وجود دارد به خرید کتاب از محل درآمد وقف نامه اشاره شده است مثل وقف نامه های مغازه های اطراف حرم مطهر.
علاوه بر آن ایشان درباره تغییرات اخیر در ساختار و رویکردهای کتابخانه از سال۹۰ توضیحاتی ارائه کردند که در راستای خدمات پژوهشی کتابخانه تصمیم گرفته شد بخش دانش آموزی آن تعطیل و به سمت جذب محققین پیش رود. با تاکید تولیت محترم جذب دانش آموزان در حال حاضر بصورت محدود ادامه دارد ولی سیاست کلی کتابخانه بر خدمات دهی به پژوهشگران است.
در پایان جناب آقای عباسی این نکته را هم یادآور شدند که بیشتر منابع کتابخانه از طریق وقف و اهدا از مراجع عظام و علما و شعرا تامین می‌شود و خرید کتاب بسیار کم انجام گرفته و می‌گیرد. به عنوان نمونه جناب آقای خوشدل تهرانی حدود۵۰۰۰ جلد کتاب به کتابخانه اهدا نمودند، همچنین از موقوفه میرزا ابوطالب قمی حدود بیش از ۱۱۰ نسخه خطی به کتابخانه اهدا گردید و یا حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی تعداد زیادی از کتابهای چاپ سنگی و سربی و نسخ خطی خود را به کتابخانه حضرت تقدیم کرده اند.